Çfarë thonë Etërit e Shenjtë

Etërit e Kishës, duke zbatuar hap pas hapi mësimet e Zotit tonë Jisu Krisht dhe të Apostujve të Shenjtë, kryenin vazhdimisht Misterin e Eukaristisë Hyjnore dhe i lejonin të krishterët e përgatitur të kungoheshin shumë herë.

Le të shohim se çfarë thonë ata për këtë problem:

Hierodëshmori shën Klement thotë: “Le të kungohet episkopi, pastaj priftërinjtë, dhjakonët e nëndhjakonët, anagnostët e psaltët, asketët e dhjakoneshat dhe populli, me radhë, me frikë e shpresëtari e pa zhurmë” (Klem. kap. 13).

Filozofi dhe dëshmori Justin (165) thotë: “Ditën e diel (d.m.th. Ditën e Zotit) bëhet mbledhja e të gjithë atyre që banojnë në qytete dhe fshatra dhe lexohet nga kujtimet e Apostujve apo nga Shkrimet e profetëve, aq sa shihet e arsyeshme. Pastaj, si mbaron lexuesi, i pari mban një fjalim këshillimi dhe nxitjeje për të imituar gjërat e mira. Më pas ngrihemi më këmbë të gjithë dhe i drejtojmë Zotit urata. Pasi mbarojmë uratat, sillet bukë, verë dhe ujë dhe i pari i drejton Perëndisë gjithashtu urata e falënderime me sa fuqi që ka, kurse populli i miraton duke thënë: Amin. Nga ato, pastaj i jepet dhe kungohet secili, kurse atyre që nuk janë të pranishëm, u dërgohet me anën e dhjakonëve (Pat., vol. II, fq. 198).

Shën Vasili i Madh (339-370) thotë se i krishteri, duke u ushqyer vazhdimisht me Misteret Hyjnore, ka përfitim dhe dobi të madhe për jetën e tij shpirtërore. “Duhet, – thotë Shën Vasili, – që ai i cili rilindet me anën e Pagëzimit, të ushqehet, pra, edhe me kungimin e Mistereve Hyjnore; është, pra, nevojë që ne të ushqe- hemi me ushqimin e jetës së përjetshme, të cilin na e dha Biri i Perëndisë së gjallë”. Po ky atë, kur u pyet nga Patricia, një pasanike e madhe nga Qesaria, se sa herë duhet kunguar, u përgjigj kështu: “Edhe çdo ditë po të kungohesh dhe të marrësh Trupin dhe Gjakun e Shenjtë të Krishtit, është gjë e mirë dhe e dobishme. Sepse vetë Zoti thotë qartë: “Ai që ha mishin tim dhe pi gjakun tim, ka jetë të përjetshme”; sepse kush është ai që dyshon se pjesëmarrja e vazhdueshme në jetë nuk është gjë tjetër veçse të shtosh jetën. Ne, pra, kungohemi katër herë në javë: të dielën, të mërkurën, të premten dhe të shtunën, por edhe në ditët e tjera, në qoftë se bie kujtimi i ndonjë shenjtori” (Migne, vol. 32, Letra 93).

Shën Ambrozi, duke kritikuar ata që nuk kungohen shpesh, thotë për Bukën e Jetës, se Perëndia na e dha këtë Bukë për çdo ditë, kurse ne e bëjmë këtë një herë në vit. Dhe shton: “Duhet të bëjmë një jetë të tillë, sa të jemi në gjendje të kungohemi përditë” (Migne, vol. 19, fq. 678).

Shën Joan Gojarti, duke pasur parasysh Kanonet e hirshme të Apostujve të Shenjtë, në shumë nga fjalimet e tij këshillon të krishterët që të kungohen shpesh.